Αββάς Ησαΐας: Περί των αγωνισθέντων και τελειωθέντων
2. Πολλά είναι βέβαια τα σημεία που ενήργησε ο Κύριος Ιησούς, αλλά το «τυφλοί αναβλέπουν» σημαίνει ότι, όποιος αφοσιώνεται στήν ελπίδα του κόσμου τούτου, είναι τυφλός· εάν δε την εγκαταλείψη και ατενίση προς την προσδοκώμενη ελπίδα, αναβλέπει.
(αναρτάται για πρώτη φορά στο διαδίκτυο)
1. Αυτά είναι τα σημεία που ενήργησε ο Κύριος Ιησούς, πριν αναβή στο σταυρό· διότι λέγει, «πηγαίνετε και αναγγείλατε στον Ιωάννη όσα ακούσατε και είδατε· τυφλοί αναβλέπουν, χωλοί περιπατούν, λεπροί καθαρίζονται και νεκροί εγείρονται και πτωχοί ευαγγελίζονται, και μακάριος είναι όποιος δεν σκανδαλισθή για μένα». Ο μεν Ιωάννης που εβάπτισε τον Κύριό μας Ιησού λαμβάνει εικόνα του λόγου τούτου ότι ο βαπτιζόμενος πρέπει να ομολογήση την πράξι του.
2. Πολλά είναι βέβαια τα σημεία που ενήργησε ο Κύριος Ιησούς, αλλά το «τυφλοί αναβλέπουν» σημαίνει ότι, όποιος αφοσιώνεται στήν ελπίδα του κόσμου τούτου, είναι τυφλός· εάν δε την εγκαταλείψη και ατενίση προς την προσδοκώμενη ελπίδα, αναβλέπει.
3. Ομοίως το «χωλοί περιπατούν», σημαίνει ότι θέλοντας τον Θεό και αγαπώντας τα φρονήματα της καρδίάς τα σαρκικά, είναι χωλός· εάν δε τα εγκαταλείψη και αγαπήση τον Θεό με όλη την καρδιά του, περιπατεί.
4. Έτσι πάλι, «κωφοί ακούουν», σημαίνει ότι, όταν είναι σε περισπασμό, κωφεύει δια της αιχμαλωσίας και της λήθης, εάν δε ησυχάση ακούει εν γνώσει.
5. Και το «λεπροί καθαρίζονται», σημαίνει ότι, επειδή έχει γραφή στο νόμο Μωυσέως, «να μη εισέλθη ακάθαρτος στον οίκο Κυρίου», δηλαδή όποιος έχει έχθρα προς τον πλησίον ή μίσος ή ζήλο ή καταλαλιά, εάν δε τα εγκαταλείψουν αυτά, εκαθαρίσθηκαν.
6. Επομένως, εάν αναβλέψη ο τυφλός και περιπατήση ο χωλός και καθαρισθή ο λεπρός, ο άνθρωπος που απέθανε σ' αυτά σε καιρό αμελείας, σηκώνεται και ανακαινίζεται, άρα και ευαγγελίζεται στις αισθήσεις του που επτώχευσαν από τις άγιες αρετές, ότι επεριπάτησε και άκουσε και εκαθαρίσθηκε. Αυτήν την απολογία έδωσες στον βαπτίσαντά σε.
7. Τούτο είναι το βάπτισμα, η κακοπάθεια με ταπεινοφροσύνη και η ησυχία· διότι έχει γραφή περί Ιωάννου ότι, «το ένδυμά του ήταν από τρίχες καμήλου, και ήταν ζωσμένος με ζώνη δερματίνη στην οσφύ του» και έμεινε στην έρημο.
8. Τούτο είναι το σημείο της κακοπαθείας· αυτή πρώτα καθαρίζει τον άνθρωπο και, εάν αυτός εργασθή, την αποκτά, και, εάν την αποκτήση, ευκαιρεί να ανεβή στο σταυρό.
9. Ο σταυρός είναι σημείο της μελλοντικής αθανασίας, όταν αποκλείση προηγουμένως τα στόματα των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων. Οι μεν Σαδδουκαίοι αποτελούν τύπο της απιστίας και ανελπιστίας, οι δε Φαρισαίοι τύπο της πανουργίας και υποκρίσεως και κενοδοξίας κατά τα γραμμένα, «τον Ιησού δε δεν ετολμούσε πλέον κανείς από εκείνη την ώρα να ερωτήση».
10. Εξ άλλου το «απέστειλε τον Πέτρο και τον Ιωάννη να ετοιμάσουν το Πάσχα» είναι τύπος ιδικός μας, ότι, εάν ο νους ιδή εαυτόν να μη κατακυριεύεται από κάποιον, ετοιμάζεται γι' αθανασία, συγκεντρώνοντας τις αισθήσεις του όλες μαζί και συγκεντρώνοντας εν σώμα, τρέφοντάς τις με την μετάληψι από αυτόν αχωρίστως.
11. Πάλι δε ο Ιησούς προσευχόταν λέγοντας, «αν είναι δυνατό, ας παρέλθη από εμέ το ποτήριο τούτο την ώρα αυτή»· για μας είναι ο λόγος, εννοώντας ότι, εάν θελήση ο νους να ανεβή στο σταυρό, χρειάζεται πολλή δέησι και πολλά δάκρυα, χρειάζεται επίσης να υποταγή κάθε ώρα ενώπιον του Θεού, έως ότου τον εγείρη σε αγία και ακατάβλητη κοινότητα, Ζητώντας βοήθεια από την αγαθότητά του, διότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος την ώρα του σταυρού. Διότι, όταν προσεύχεται, έχει ανάγκη του Πέτρου και του Ιωάννου και του Ιακώβου μαζί του, οι οποίοι είναι η υγιής πίστις και ανδρεία καρδίας και ελπίς και αγάπη προς τον Θεό.
12. Αυτά λοιπόν είναι όσα συνέβηκαν στον ίδιο τον δεσπότη, τον αγαπητό Κύριο Θεό ημών Ιησού για μας, ο οποίος έγινε τύπος μας για όλα, όπως είπε ο απόστολος· «ώστε να γνωρίσω αυτόν και τη δύναμι της αναστάσεως αυτού και την κοινωνία των παθημάτων του συμμορφωνόμενος με τον θάνατό του, μήπως φθάσω στην ανάσταση των νεκρών».
13. Η χολή που εγεύθηκε για μας είναι τύπος για μας στο να χάσωμε κάθε πονηρά επιθυμία μέσα μας και να εμφράξωμε τα στόματά μας και να μη τις επιτρέψωμε να εξέλθουν από το σώμα και πραγματοποιηθούν.
14. Το όξος που εγεύθηκε για μας είναι τύπος για μας στο να σβήσωμε κάθε αυθάδεια και κάθε ματαία ταραχή.
15. Το πτύσμα που του έκαναν για μας είναι τύπος στο να σβήσωμε κάθε ανθρωπαρέσκεια και κάθε δόξα του κόσμου τούτου.
16. Ο ακάνθινος στέφανος που επλέχθηκε και ετοποθετήθηκε στην κεφαλή του είναι τύπος για μας στο να βαστάσωμε την σε βάρος μας μομφή κάθε ώρα υπομένοντας τις ύβρεις αταράχως.
17. Ο κάλαμος με τον οποίον εκτυπούσαν την κεφαλή του για μας είναι τύπος για μας ώστε, έχοντας πάντοτε την περικεφαλαία της ταπεινοφροσύνης, να σβήσωμε κάθε υπερηφάνεια του εχθρού.
18. Το δε «ο Ιησούς παραδόθηκε να φραγγελωθή, πριν σταυρωθή», είναι για μας τύπος στό να καταφρονήσουμε κάθε ανθρώπινο ονειδισμό και δειγματισμό.
19. Το δε «εμοιράσθηκαν τα ιμάτιά του, βάλλοντας κλήρους» είναι αδιατάρακτος τύπος για μας στο να παραβλέπωμε όλα τα πράγματα του κόσμου τούτου, πριν ανέβουμε στον σταυρό κατά τον λόγο του αποστόλου, ότι «εδεχθήκατε με χαρά την αρπαγή των υπαρχόντων σας, γνωρίζοντας ότι έχετε ανώτερη ύπαρξι στους ουρανούς».
20. Αυτά ακριβώς οφείλει να κάνη ο άνθρωπος για να δυνηθή να ανεβή μαζί του στο σταυρό. Εάν δεν πράξης όσα έπραξε αυτός κατά τη δύναμί σου σαν άνθρωπος δεν θα μπορέσης να ανεβής στο σταυρό.
21. Το δε «ήτο ώρα έκτη», όταν εσταυρώθηκε με σκληρότητα καρδίας, για χάρι της σωτηρίας μας, είναι τύπος για μας να ενδυναμωθούμε προς κάθε ακηδία και μικροψυχία, έως ότου αποθάνη η αμαρτία κατά τα γραμμένα, ότι δια του σταυρού απέκτεινε την αμαρτία και έχθρα εν τω Χριστώ.
22. Το δε ότι, όταν έγινε ώρα ενάτη, έκραξε με μεγάλη φωνή ο Ιησούς, «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες», είναι τύπος για μας στο να παρρησιαζώμαστε με κάθε ταπεινοφροσύνη και να φωνάζωμε προς τον Θεό μετά την υπομονή της θλίψεως για τα πάθη, έως ότου σβησθούν.
23. Το δε ότι κατά την δύσι του ηλίου «παρέδωσε το πνεύμα», είναι τύπος για μας, ότι εάν ελευθερωθή ο νους από κάθε ελπίδα του κόσμου τούτου των βλεπομένων, είναι σημείο ότι απέθανε η αμαρτία μέσα σου.
24. Το δε ότι «εσχίσθηκε το καταπέτασμα από άνω έως κάτω»" σε δύο, είναι τύπος για μας, ότι, εάν ελευθερωθή ο νους, η μεσότης που διατηρεί μεταξύ αυτού και του Θεού απομακρύνεται.
25. Το δε ότι «πέτρες ερράγησαν και τα μνημεία ανοίχθηκαν», είναι τύπος για μας, ότι, εάν ο θάνατος εκείνος γίνη σε μας, κάθε βαρύτης και τυφλότης και τα επικαθήμενα στην ψυχή θα διαλυθούν, και τότε οι αισθήσεις που θανατώνουν και καρποφορούν το θάνατο, υγιαίνουν και εγείρονται αήττητες.
26. Το να εντυλιχθή σε καθαρή σινδόνα και σε αρώματα είναι τύπος για μας, ότι, μετά τον θάνατο εκείνου υπάρχει αγιασμός εντυλιγμένος και αφθαρσία που τον αναπαύει.
27. Το δε ότι «τον ετοποθέτησαν σε νέο μνημείο, στο οποίο κανείς δεν είχε τοποθετηθή έως τότε», και ότι εκύλισαν μεγάλο λίθο στη θύρα είναι τύπος για μας, ότι, εάν ελευθερωθή ο νους από όλα αυτά και σαββατίση, ευρίσκεται σε άλλον αιώνα νέον νέα λογιζόμενος, προσέχοντας σε πράγματα που δέν έχουν τίποτε φθαρτό, λογιζόμενος τα άφθαρτα. Λοιπόν, «όπου είναι το πτώμα εκεί θα μαζευθούν και οι αετοί».
28. Και το ότι «αναστήθηκε στη δόξα του Πατρός του και ανήλθε στους ουρανούς, και ότι εκάθησε στα δεξιά της μεγαλωσύνης στά ύψιστα», είναι τύπος για μας, κατά τον λόγο του αποστόλου, «αν λοιπόν συναναστηθήκατε με τον Χριστόν, να ζητήτε τα άνω, όπου ευρίσκεται ο Χριστός καθήμενος στα δεξιά του Θεού, να φρονήτε τα άνω, όχι τα επίγεια, διότι απε-θάνατε».
29. Είναι δε δυνατό το όνομα αυτού το τίμιο που δεικνύει έλεος, το οποίο είναι τύπος για τους αγίους σε κάθε τί, να επιληφθή της ασθενείας μας ώστε κατά την πτωχεία μας να εγκαταλείψωμε τις αμαρτίες μας και να εύρωμε έλεος μαζί με τους αγίους του. Αμήν.
--------------------------------------------
πηγή: Αββά Ησαΐου, "Λόγοι Ασκητικοί", Πατερικαί εκδόσεις "Γρηγόριος ο Παλαμάς", Θεσσαλονίκη 1981.
6. Επομένως, εάν αναβλέψη ο τυφλός και περιπατήση ο χωλός και καθαρισθή ο λεπρός, ο άνθρωπος που απέθανε σ' αυτά σε καιρό αμελείας, σηκώνεται και ανακαινίζεται, άρα και ευαγγελίζεται στις αισθήσεις του που επτώχευσαν από τις άγιες αρετές, ότι επεριπάτησε και άκουσε και εκαθαρίσθηκε. Αυτήν την απολογία έδωσες στον βαπτίσαντά σε.
7. Τούτο είναι το βάπτισμα, η κακοπάθεια με ταπεινοφροσύνη και η ησυχία· διότι έχει γραφή περί Ιωάννου ότι, «το ένδυμά του ήταν από τρίχες καμήλου, και ήταν ζωσμένος με ζώνη δερματίνη στην οσφύ του» και έμεινε στην έρημο.
8. Τούτο είναι το σημείο της κακοπαθείας· αυτή πρώτα καθαρίζει τον άνθρωπο και, εάν αυτός εργασθή, την αποκτά, και, εάν την αποκτήση, ευκαιρεί να ανεβή στο σταυρό.
9. Ο σταυρός είναι σημείο της μελλοντικής αθανασίας, όταν αποκλείση προηγουμένως τα στόματα των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων. Οι μεν Σαδδουκαίοι αποτελούν τύπο της απιστίας και ανελπιστίας, οι δε Φαρισαίοι τύπο της πανουργίας και υποκρίσεως και κενοδοξίας κατά τα γραμμένα, «τον Ιησού δε δεν ετολμούσε πλέον κανείς από εκείνη την ώρα να ερωτήση».
10. Εξ άλλου το «απέστειλε τον Πέτρο και τον Ιωάννη να ετοιμάσουν το Πάσχα» είναι τύπος ιδικός μας, ότι, εάν ο νους ιδή εαυτόν να μη κατακυριεύεται από κάποιον, ετοιμάζεται γι' αθανασία, συγκεντρώνοντας τις αισθήσεις του όλες μαζί και συγκεντρώνοντας εν σώμα, τρέφοντάς τις με την μετάληψι από αυτόν αχωρίστως.
11. Πάλι δε ο Ιησούς προσευχόταν λέγοντας, «αν είναι δυνατό, ας παρέλθη από εμέ το ποτήριο τούτο την ώρα αυτή»· για μας είναι ο λόγος, εννοώντας ότι, εάν θελήση ο νους να ανεβή στο σταυρό, χρειάζεται πολλή δέησι και πολλά δάκρυα, χρειάζεται επίσης να υποταγή κάθε ώρα ενώπιον του Θεού, έως ότου τον εγείρη σε αγία και ακατάβλητη κοινότητα, Ζητώντας βοήθεια από την αγαθότητά του, διότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος την ώρα του σταυρού. Διότι, όταν προσεύχεται, έχει ανάγκη του Πέτρου και του Ιωάννου και του Ιακώβου μαζί του, οι οποίοι είναι η υγιής πίστις και ανδρεία καρδίας και ελπίς και αγάπη προς τον Θεό.
12. Αυτά λοιπόν είναι όσα συνέβηκαν στον ίδιο τον δεσπότη, τον αγαπητό Κύριο Θεό ημών Ιησού για μας, ο οποίος έγινε τύπος μας για όλα, όπως είπε ο απόστολος· «ώστε να γνωρίσω αυτόν και τη δύναμι της αναστάσεως αυτού και την κοινωνία των παθημάτων του συμμορφωνόμενος με τον θάνατό του, μήπως φθάσω στην ανάσταση των νεκρών».
13. Η χολή που εγεύθηκε για μας είναι τύπος για μας στο να χάσωμε κάθε πονηρά επιθυμία μέσα μας και να εμφράξωμε τα στόματά μας και να μη τις επιτρέψωμε να εξέλθουν από το σώμα και πραγματοποιηθούν.
14. Το όξος που εγεύθηκε για μας είναι τύπος για μας στο να σβήσωμε κάθε αυθάδεια και κάθε ματαία ταραχή.
15. Το πτύσμα που του έκαναν για μας είναι τύπος στο να σβήσωμε κάθε ανθρωπαρέσκεια και κάθε δόξα του κόσμου τούτου.
16. Ο ακάνθινος στέφανος που επλέχθηκε και ετοποθετήθηκε στην κεφαλή του είναι τύπος για μας στο να βαστάσωμε την σε βάρος μας μομφή κάθε ώρα υπομένοντας τις ύβρεις αταράχως.
17. Ο κάλαμος με τον οποίον εκτυπούσαν την κεφαλή του για μας είναι τύπος για μας ώστε, έχοντας πάντοτε την περικεφαλαία της ταπεινοφροσύνης, να σβήσωμε κάθε υπερηφάνεια του εχθρού.
18. Το δε «ο Ιησούς παραδόθηκε να φραγγελωθή, πριν σταυρωθή», είναι για μας τύπος στό να καταφρονήσουμε κάθε ανθρώπινο ονειδισμό και δειγματισμό.
19. Το δε «εμοιράσθηκαν τα ιμάτιά του, βάλλοντας κλήρους» είναι αδιατάρακτος τύπος για μας στο να παραβλέπωμε όλα τα πράγματα του κόσμου τούτου, πριν ανέβουμε στον σταυρό κατά τον λόγο του αποστόλου, ότι «εδεχθήκατε με χαρά την αρπαγή των υπαρχόντων σας, γνωρίζοντας ότι έχετε ανώτερη ύπαρξι στους ουρανούς».
20. Αυτά ακριβώς οφείλει να κάνη ο άνθρωπος για να δυνηθή να ανεβή μαζί του στο σταυρό. Εάν δεν πράξης όσα έπραξε αυτός κατά τη δύναμί σου σαν άνθρωπος δεν θα μπορέσης να ανεβής στο σταυρό.
21. Το δε «ήτο ώρα έκτη», όταν εσταυρώθηκε με σκληρότητα καρδίας, για χάρι της σωτηρίας μας, είναι τύπος για μας να ενδυναμωθούμε προς κάθε ακηδία και μικροψυχία, έως ότου αποθάνη η αμαρτία κατά τα γραμμένα, ότι δια του σταυρού απέκτεινε την αμαρτία και έχθρα εν τω Χριστώ.
22. Το δε ότι, όταν έγινε ώρα ενάτη, έκραξε με μεγάλη φωνή ο Ιησούς, «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες», είναι τύπος για μας στο να παρρησιαζώμαστε με κάθε ταπεινοφροσύνη και να φωνάζωμε προς τον Θεό μετά την υπομονή της θλίψεως για τα πάθη, έως ότου σβησθούν.
23. Το δε ότι κατά την δύσι του ηλίου «παρέδωσε το πνεύμα», είναι τύπος για μας, ότι εάν ελευθερωθή ο νους από κάθε ελπίδα του κόσμου τούτου των βλεπομένων, είναι σημείο ότι απέθανε η αμαρτία μέσα σου.
24. Το δε ότι «εσχίσθηκε το καταπέτασμα από άνω έως κάτω»" σε δύο, είναι τύπος για μας, ότι, εάν ελευθερωθή ο νους, η μεσότης που διατηρεί μεταξύ αυτού και του Θεού απομακρύνεται.
25. Το δε ότι «πέτρες ερράγησαν και τα μνημεία ανοίχθηκαν», είναι τύπος για μας, ότι, εάν ο θάνατος εκείνος γίνη σε μας, κάθε βαρύτης και τυφλότης και τα επικαθήμενα στην ψυχή θα διαλυθούν, και τότε οι αισθήσεις που θανατώνουν και καρποφορούν το θάνατο, υγιαίνουν και εγείρονται αήττητες.
26. Το να εντυλιχθή σε καθαρή σινδόνα και σε αρώματα είναι τύπος για μας, ότι, μετά τον θάνατο εκείνου υπάρχει αγιασμός εντυλιγμένος και αφθαρσία που τον αναπαύει.
27. Το δε ότι «τον ετοποθέτησαν σε νέο μνημείο, στο οποίο κανείς δεν είχε τοποθετηθή έως τότε», και ότι εκύλισαν μεγάλο λίθο στη θύρα είναι τύπος για μας, ότι, εάν ελευθερωθή ο νους από όλα αυτά και σαββατίση, ευρίσκεται σε άλλον αιώνα νέον νέα λογιζόμενος, προσέχοντας σε πράγματα που δέν έχουν τίποτε φθαρτό, λογιζόμενος τα άφθαρτα. Λοιπόν, «όπου είναι το πτώμα εκεί θα μαζευθούν και οι αετοί».
28. Και το ότι «αναστήθηκε στη δόξα του Πατρός του και ανήλθε στους ουρανούς, και ότι εκάθησε στα δεξιά της μεγαλωσύνης στά ύψιστα», είναι τύπος για μας, κατά τον λόγο του αποστόλου, «αν λοιπόν συναναστηθήκατε με τον Χριστόν, να ζητήτε τα άνω, όπου ευρίσκεται ο Χριστός καθήμενος στα δεξιά του Θεού, να φρονήτε τα άνω, όχι τα επίγεια, διότι απε-θάνατε».
29. Είναι δε δυνατό το όνομα αυτού το τίμιο που δεικνύει έλεος, το οποίο είναι τύπος για τους αγίους σε κάθε τί, να επιληφθή της ασθενείας μας ώστε κατά την πτωχεία μας να εγκαταλείψωμε τις αμαρτίες μας και να εύρωμε έλεος μαζί με τους αγίους του. Αμήν.
--------------------------------------------
πηγή: Αββά Ησαΐου, "Λόγοι Ασκητικοί", Πατερικαί εκδόσεις "Γρηγόριος ο Παλαμάς", Θεσσαλονίκη 1981.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου